อารมณ์เศร้าเกิดขึ้นกับเราได้ตลอดเวลา แต่หากความรู้สึกแย่ๆ ไม่หายเป็นเดือน เราจะรู้ได้อย่างไร ว่าภาวะที่เป็นอยู่เกิดจากผลกระทบจากเหตุการณ์บางอย่างที่ทำให้เรารู้สึกเศร้าเป็นระยะหนึ่ง หรือเรานั้นกำลังเผชิญกับโรคซึมเศร้า
ภาวะซึมเศร้าเนื่องจากสถานการณ์ร้ายแรงเป็นตัวกระตุ้น (Situational depression) เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้กับบุคคลที่เผชิญกับเหตุการณ์หรือเรื่องราวที่มากระทบกระเทือนจิตใจของพวกเขาอย่างรุนแรง เช่น การเสียชีวิตของคนใกล้ชิด การตกงาน หรือการหย่าร้าง ซึ่งระยะเวลาของภาวะนี้จะเกิดขึ้นเป็นระยะหนึ่ง อาจเป็นเดือนหรือหลายเดือน และจะค่อยๆหายไป แต่อย่างไรก็ตาม หากภาวะซึมเศร้าเนื่องจากสถานการณ์รุนแรงนี้ ไม่ได้รับการรักษาเยียวยา ก็อาจทวีความรุนแรงขึ้น และส่งผลให้เกิดเป็นโรคซึมเศร้า (Clinical depression)
วิธีในการรักษาภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง และโรคซึมเศร้า มีความแตกต่างกัน ดังนั้น จึงเป็นเรื่องสำคัญ ที่เราควรจะมีความเข้าใจถึงความแตกต่างระหว่างอาการของภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง และอาการของโรคซึมเศร้า
ภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรงคืออะไร (Situational Depression)
ภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง เป็นความผิดปกติที่เกิดกับจิตใจ หรือบ่อยครั้งเรียกว่า “ภาวะการปรับตัวผิดปกติ หรือ adjustment disorder” เนื่องจากบุคคลนั้นไม่สามารถรับมือกับความเครียดจากสถานการณ์บางอย่างที่มากระทบกระเทือนจิตใจ ซึ่งมีการศึกษาพบว่า ภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์เกิดขึ้นในผู้ใหญ่เป็นอัตราร้อยละ 10% และเกิดขึ้นในเด็กวัยรุ่นถึง 30%
อะไรคือสัญญาณของภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง
คนที่มีภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์จะรู้สึกเศร้าอย่างมาก ร้องไห้มากกว่าปกติ และรู้สึกสิ้นหวัง อาการอื่นๆ ที่เป็นสัญญาณของภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ มีดังต่อไปนี้
- รู้สึกไม่มีกะจิตกะใจจะทำอะไร
- ไม่อยากไปโรงเรียน หรือ คนทำงานก็มักจะลาป่วยบ่อยๆ
- มีอาการทางร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นอาการ ปวดหัว ปวดท้อง หัวใจเต้นแรง
- รับประทานมากจนเกินไป หรือ รู้สึกไม่อยากอาหาร
- ใช้แอลกอฮอล์หรือยาเสพติดเพื่อหลีกหนีหรือลดความเจ็บปวดทางใจที่เกิดขึ้น
อะไรเป็นสาเหตุของภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง
ปัญหาและอุปสรรคในชีวิต เป็นสิ่งที่เราทุกคนต้องพบเจอ แต่อย่างไรก็ตาม ในวันที่เราต้องเจอกับปัญหาและอุปสรรคโดยลำพัง ขาดคนคอยสนับสนุน และคอยให้กำลังใจ หรือมีเหตุการณ์บางอย่างที่เกิดขึ้นในช่วงที่เรากำลังรู้สึกอ่อนแอ สิ่งเหล่านี้ทำให้ความสามารถในการรับมือและเยียวยาตัวเองเพื่อหายจากอาการเศร้านั้นยากขึ้น
ภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรงเกิดจากความเครียดและการเผชิญกับเหตุการณ์ต่างๆ ได้แก่
- การเสียชีวิตของคนที่รัก
- การหย่าร้าง
- การเจ็บป่วยอย่างรุนแรง (ของตัวเอง หรือคนที่รัก)
- ประสบอุบัติเหตุทางจักรยานยนต์หรือรถยนต์
- เป็นเหยื่อของเหตุการณ์รุนแรง
- มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในชีวิต (เช่น การมีลูก (postpartum depression), การเกษียณ, การหมดประจำเดือน)
- การรอดชีวิตจากภัยบัติ (สึนามิ, ไฟไหม้, น้ำท่วม, เฮอริเคน)D
โรคซึมเศร้าคืออะไร (Clinical Depression)
อะไรคือสัญญาณของโรคซึมเศร้า
การสังเกตอาการของผู้ป่วยเป็นโรคซึมเศร้า จะต้องผ่านการวินิจฉัยจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ คนที่เป็นโรคซึมเศร้า จะมีอาการของโรคที่มีความรุนแรงอย่างน้อย 5 อาการ หรือมากกว่านั้น เป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์ โรคซึมเศร้าหากปล่อยทิ้งไว้ และไม่รักษา อาจส่งผลทวีความรุนแรงจนทำให้ไม่สามารถดำเนินกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน หรือ ทำงานได้ตามปกติ คุณสามารถสังเกตอาการของโรคซึมเศร้า ได้ดังนี้
- รู้สึกซึมเศร้า หรือ รู้สึกหงุดหงิดกับชีวิตอย่างต่อเนื่อง
- รู้สึกไม่มีความสุข เมื่อทำในสิ่งที่ชอบ
- น้ำหนักเพิ่มขึ้น หรือ ลดลงอย่างผิดปกติ
- รู้สึกไม่มีกะจิตกะใจในการทำอะไร
- นอนไม่หลับ
- รู้สึกผิด หรือรู้สึกตัวเองไร้ค่า
- รู้สึกว่าการตัดสินใจเป็นเรื่องยาก
- รู้สึกไม่มั่นใจ และตั้งคำถามกับตัวเอง
- มีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย
อะไรเป็นสาเหตุของโรคซึมเศร้า
บทความจาก American Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) เปิดเผยข้อมูลว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดโรคซึมเศร้า ได้แก่
- ปัจจัยทางด้านพันธุกรรม
- เหตุการณ์สำคัญในชีวิตที่กระตุ้นอารมณ์ทางด้านลบ
- การพึ่งแอลกอฮอล์ หรือยาเสพติด
เราจะทราบความแตกต่างระหว่างภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง และ โรคซึมเศร้าได้อย่างไร
เราจะทราบได้อย่างไร ว่าคุณกำลังเผชิญกับภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง หรือ กำลังเป็นโรคซึมเศร้า เนื่องจากบ่อยครั้งอาการของโรคซึมเศร้า ไม่ว่าจะเป็น ความรู้สึกว่าตัวเองไร้คุณค่า รู้สึกสิ้นหวัง เป็นอาการที่เกิดขึ้นกับคนที่มีภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์เช่นกัน
เราสามารถที่จะแยกแยะความแตกต่างของภาวะซึมเศร้า และ โรคซึมเศร้า ได้โดยสังเกตจากอาการต่างๆ เช่น มักแสดงออกทางร่างกาย ไม่ว่าจะเป็น อาการนอนไม่หลับ น้ำหนักที่เพิ่มขึ้น หรือลดลงอย่างผิดปกติ และคนที่เป็นโรคซึมเศร้ามักมีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย นอกจากนี้ คนที่มีโรคซึมเศร้า แสดงอาการทางจิตร่วมด้วย เช่น หลงผิด และประสาทหลอน ซึ่งอาการเหล่านี้มักไม่พบในคนที่มีภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์
ภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ร้ายแรง: ออกจากพฤติกรรมเดิมๆเพื่อเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่ดีขึ้น
คนที่มีภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์จะค่อยๆ มีอาการดีขึ้นจากอาการซึมเศร้า หลังจากที่คุณเผชิญกับเหตุการณ์ที่ทำให้ตกใจ เสียขวัญหรือเครียด อย่างไรก็ตาม การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการใช้ชีวิตประจำวันก็ช่วยลดอาการของภาวะซึมเศร้าจากสถานการณ์ได้ ซึ่งกิจกรรมที่คุณสามารถทำเพื่อช่วยลดอาการซึมเศร้า ได้แก่
- การเข้านอน และตื่นนอนเป็นเวลา
- การเริ่มทำกิจกรรมอดิเรกใหม่ๆ
- การทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
- การออกกำลังกายเป็นประจำ
- การเปิดใจและพูดคุยกับคนที่รักเกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นกับคุณ
โรคซึมเศร้าหายได้ด้วยความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ ที่ เดอะดอว์น เชียงใหม่
ที่ ศูนย์สุขภาพจิต เดอะดอว์น เชียงใหม่ เรามีทีมงานมากประสบการณ์ที่มีความเชี่ยวชาญหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น นักจิตวิทยาคลินิกและทีมงานนักจิตบำบัด พร้อมจะช่วยเหลือคุณหรือคนที่คุณรัก ให้สามารถก้าวข้ามและรักษาโรคซึมเศร้าได้ ซึ่งหลักสูตรในการรักษาโรคซึมเศร้าของเราประกอบด้วย
การใช้จิตบำบัดในการรักษาต้นตอของภาวะซึมเศร้า
เป้าหมายหลักในการรักษาโรคซึมเศร้า คือ การรักษาที่ต้นเหตุ โดยผู้เชี่ยวชาญของเราจะทำงานร่วมกับผู้เข้ารับบำบัดในการพัฒนาทักษะ เพื่อจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันของพวกเขา วิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพที่ช่วยในการบำบัดรักษาอาการซึมเศร้าคือ การบำบัดด้วยการปรับความคิดและพฤติกรรม (CBT) ที่เราใช้อยู่ เป็นวิธีการที่จะช่วยเปลี่ยนแปลงวิธีคิดลบให้เป็นบวก จะส่งผลต่ออารมณ์ และพฤติกรรม ทำให้เกิดผลดีต่อผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
ที่ เดอะดอว์น เราใช้หลักการ CBT ทั้งในการบำบัดแบบกลุ่ม และแบบตัวต่อตัว ร่วมกับวิธีอื่นๆที่มีหลักฐานยืนยันว่าช่วยบำบัดรักษาอาการของโรคซึมเศร้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ หากคุณหรือคนที่คุณรักได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงต่อจิตใจ จากเหตุสะเทือนขวัญร้ายแรง เดอะดอว์น ยังมีผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ในการรักษาภาวะป่วยทางจิตจากเหตุการณ์รุนแรง (PTSD) อีกด้วย
การรักษาโรคซึมเศร้าด้วยนวัตกรรม TMS
เพื่อประสิทธิที่ดียิ่งขึ้นในการรักษาภาวะซึมเศร้า ที่เดอะดอว์น เรามีการรักษาด้วยนวัตกรรมคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (TMS) ที่ผ่านการรับรองจากองค์การอาหารและยาจากสหรัฐอเมริกา TMS มีประสิทธิสูงในการรักษาบุคคลที่ไม่ตอบสนองต่อการใช้ยารักษาซึมเศร้าและไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงเหมือนกับการใช้ยารักษาโรคซึมเศร้าหลายๆ ชนิด
พบแสงสว่างในความมืด ที่ ศูนย์รักษาโรคซึมเศร้า เดอะดอว์น เชียงใหม่
เดอะดอว์น เราเป็นศูนย์รักษาโรคซึมเศร้าแบบอยู่ประจำสไตล์รีสอร์ท ติดต่อแผนกแรกรับของเราวันนี้ เพื่อรับข้อมูลเกี่ยวกับขั้นตอนสู่การเข้ารับการรักษา
