“เป็นผู้ชายต้องเข้มแข็ง” เมื่อต้องเก็บงำปัญหาสุขภาพจิตและเผชิญกับมันอย่างเดียวดาย

“เฮ้ย! เป็นผู้ชายหรือเปล่าวะ” “เเค่นี้ทำไมต้องเศร้าด้วยเหรอ” เป็นทัศนคติผิดๆที่ทำให้ผู้ชายไม่กล้าขอความช่วยเหลือเมื่อตนเองประสบปัญหาที่มีผลกระทบต่อสุขภาพจิต สิ่งที่ตามมาก็คือผู้ชายต้องแบกรับกับความรู้สึกที่เจ็บปวดอย่างเดียวดาย จนทำให้ชีวิตแย่ลงเรื่อยๆ เรามาเปลี่ยนทัศนคติใหม่ว่าผู้ชายที่ยอมรับว่าตนกำลังเผชิญปัญหาสุขภาพจิตและขอความเหลือไม่ได้ทำให้พวกเขาเป็นคนอ่อนแอ แต่กลับทำให้เค้าสามารถกลับมาดำเนินชีวิตได้อย่างสมบูรณ์ในสังคม

เมื่อนักร้องชื่อดัง แห่งวง Linkin Park เชสเตอร์ เบนนิงตัน เสียชีวิตด้วยการฆ่าตัวตายในวัย 41 ปี การจากไปอย่างกระทันหันของเขาสร้างความตกใจให้กับแฟนเพลง และคนใกล้ชิดเป็นอย่างมาก เขาเป็นนักดนตรีที่ประสบความสำเร็จ เป็นที่นับถือ และเชื่อมโยงกับผู้คนทั่วโลก ความคิดที่เขาจะฆ่าตัวตายจึงเป็นเรื่องที่ไม่น่าที่จะเป็นไปได้สำหรับหลายๆ คน  แม้ว่าเขาจะมีประวัติเรื่องของปัญหาด้านจัดการอารมณ์ ซึ่งคนใกล้ชิดได้ให้ข้อมูลว่า เขาได้เริ่มทำการรักษา แต่อย่างไรก็ตาม เชสเตอร์ มองปัญหาเรื่องภาวะซึมเศร้าของเขาเป็นเพียงเรื่องเล็กๆ และ พูดอยู่เสมอๆ ว่า ก็ไม่เห็นเขามีปัญหาอะไร อีกอย่างเขาเป็นผู้ชายด้วย เขาสามารถหาทางออกของเขาเองได้ การสูญเสียที่น่าเศร้าในครั้งนี้ กลายเป็นสิ่งที่สังคมนำมาวิพากวิจารณ์เกี่ยวกับวิกฤตความเป็นชาย และการมีปัญหาสุขภาพจิตในผู้ชาย

ผู้ชายจำนวนมากจมอยู่กับความทุกข์ทรมานจากปัญหาด้านสุขภาพจิต เนื่องจาก ความคิดที่ว่า การยอมรับว่าตัวเองกำลังมีปัญหาด้านสุขภาพจิตเป็นเรื่องที่น่าอับอายสำหรับลูกผู้ชาย ส่งผลให้พวกเขาไม่ยอมหาทางรักษา และแก้ปัญหาโดยการแยกตัวเองออกจากสังคม ทำให้มีปัญหาอื่นๆ ตามมา ได้แก่ การหันมาดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากขึ้น การใช้สารเสพติด รวมไปถึง การมีภาวะซึมเศร้า และการฆ่าตัวตาย ซึ่งเป็นสาเหตุอันดับต้นๆ ของการเสียชีวิตของเพศชาย

ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับปัญหาด้านสุขภาพจิต

แม้ว่าในปัจจุบัน ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาด้านสุขภาพจิตจะมีมากยิ่งขึ้น เช่น ความรู้ที่ว่าปัญหาด้านสุขภาพจิตต้องทำการรักษาโดยผู้เชี่ยวชาญ เช่นเดียวกับโรคเบาหวาน โรคหัวใจ หรือ โรคมะเร็ง แต่อย่างไรก็ตาม สำหรับบางคน ความรู้สึกอับอายเมื่อตัวเองมีปัญหาด้านสุขภาพจิต ก็ยังมีอยู่ในปัจจุบัน โดยเฉพาะในเพศชาย ซึ่งมีความเข้าใจว่า การมีปัญหาด้านสุขภาพจิต คือ “ความอ่อนแอ” ทำให้พวกเขาต้องทนทุกข์ทรมานกับโรคด้านสุขภาพจิตด้วยตัวเอง โดยไม่ได้กล้าที่จะขอความช่วยเหลือเพื่อเข้ารับการรักษา

ถึงแม้คุณจะทราบดีว่าคุณต้องการความช่วยเหลือเพิ่มเติม ในการเยียวยารักษาปัญหาด้านสุขภาพจิต คุณก็ยังคงพบว่า มันเรื่องที่ยากลำบากที่จะขอความช่วยเหลือ ดังนั้นขอให้คุณรู้ว่า คุณไม่ใช่คนเดียวที่รู้สึกแบบนี้

เพราะเหตุใด คนที่พยายามเข้มแข็ง ไม่บอกใคร ต้องทนทุกข์ทรมาน

ด้วยความคิดฝังหัวว่า เป็นผู้ชายต้องเข้มแข็ง ทำให้ผู้ชายหลีกเลี่ยงที่จะเข้ารับรักษาปัญหาด้านสุขภาพจิต ความคิดแบบโบราณที่ว่า ลูกผู้ชายจะต้องเข้มแข็ง จัดการทุกอย่างได้ เป็นผู้นำ และมีความอดทนอดกลั้น และต้องไม่อ่อนแอให้เห็น ซึ่งอันที่จริงแล้ว ก็ไม่ใช่ความคิดที่เลวร้ายอะไร เพียงแต่เป็นความคิด ที่ทำให้ผู้ชายมีข้อจำกัดในการแสดงออกด้านอารมณ์ หรือ และทำให้พวกเขาเผชิญกับความยากลำบากที่จะเข้ารับรักษาอาการป่วยทางสุขภาพจิตของตนเอง

ในปัจจุบัน ความเข้าใจที่มากขึ้นบวกกับความเปิดกว้างของสังคม ทำให้มีคำพูดที่ว่า “วิกฤตความเป็นชาย”​ (Toxic Masculinity) ซึ่งก็คือ ความคาดหวังของสังคมเกี่ยวกับพฤติกรรม และ การแสดงออกทางอารมณ์ของเพศชาย ที่ทำให้ผู้ชายต้องกดความรู้สึกของตัวเองเอาไว้ ไม่รับรู้และทำความเข้าใจกับความรู้สึกของตัวเอง หรือแม้แต่พูดคุยเกี่ยวกับความรู้สึกของตัวเองกับผู้อื่น ตัวอย่างเช่น ในประเทศอังกฤษ จำนวนเพศชายที่เข้าทำการรักษาอาการทางสุขภาพจิตมีจำนวนน้อยกว่าเพศหญิง และเพศชายมักจะไม่คุยเปิดอกเกี่ยวกับปัญหาด้านสุขภาพจิตกับคนในครอบครัว หรือ เพื่อน แต่จะใช้วิธีการเก็บงำเอาไว้และพยายามจัดการความเครียดในแนวทางที่ส่งผลเสียต่อตนเอง เช่น เการใช้ยาเสพติด หรือ การดื่มแอลกอฮอล์ ทำให้อาการทางสุขภาพจิตที่ไม่ได้รับการรักษาแย่ลงเรื่อยๆ

คุณไม่ได้อยู่ตัวคนเดียว: ปัญหาสุขภาพจิตของเพศชาย

แม้ว่า ทั้งเพศชายและเพศหญิงจะได้รับผลกระทบทางสุขภาพจิตเหมือนๆ กัน แต่ความแตกต่างก็คือ เพศชาย มักจะมีปัญหาด้านสุขภาพจิตเนื่องจากการใช้สารเสพติดมากกว่าเพศหญิง รวมไปถึงพฤติกรรมการต่อต้านสังคมด้วย ผู้ชายมักจะมีปัญหาจากการเสพติดร่วมกับปัญหาด้านสุขภาพจิต เช่น โรควิตกกังวล หรือ โรคซึมเศร้า เป็นต้น 

นอกจากนั้นปัญหาอื่นๆ ที่ส่งผลกระทบกับเพศชายได้แก่

• โรควิตกกังวล
• โรคสมาธิสั้น (ADD/ADHD)
• โรคอารมณ์สองขั้ว
• โรคบุคลิกภาพผิดปกติ
• โรคซึมเศร้า
• โรคการกินแบบผิดปกติ
• โรคย้ำคิดย้ำทำ (OCD)