การรักษาภาวะโรคร่วม…หนทางสู่การหยุดการเสพติดแบบยั่งยืน

รู้ได้อย่างไรว่าใครมีภาวะโรคร่วม

สัญญาณของภาวะโรคร่วมส่วนใหญ่แล้วขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแล้วอาการจะขึ้นอยู่กับประเภทของสารเสพติดที่ใช้ และปัญหาสุขภาพจิตที่ซ่อนอยู่ รวมถึงความรุนแรงของปัญหาทั้งสองอย่างนี้ ผู้ป่วยแต่ละคนต้องได้รับการประเมินแบบรายบุคคลโดยผู้เชี่ยวชาญ เพื่อกำหนดว่ามีภาวะโรคร่วมในแบบใด

ดังนั้น การสังเกตสัญญาณของภาะโรคร่วม จึงเป็นการสังเกตอาการในสองส่วนร่วมกันนั่นก็คือ อาการของการเสพติด และอาการเจ็บป่วยทางจิตใจ โดยสำหรับอาการของการติดสารเสพติดนั้น แม้จะแตกต่างกันไปตามแต่สารเสพติดที่ใช้ แต่โดยทั่วไปแล้ว 

อาการต่อไปนี้อาจสามารถบ่งชี้ได้ถึงการเสพติด

• การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมแบบกะทันหัน
• ตีตัวออกห่างจากเพื่อนและครอบครัว
• ขาดงาน ไม่ไปโรงเรียน หรือไม่สามารถรับผิดชอบการทำงานหรือการเรียนได้
• มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ขับรถขณะมึนเมา
• ไม่สามารถหยุดใช้สารเสพติดได้ แม้จะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพร่างกายหรือเกิดปัญหาความสัมพันธ์ส่วนตัว
• มีอาการของการถอนพิษยา/ สุรา

เช่นเดียวกับอาการของความเจ็บป่วยทางจิตใจ แต่ละโรคล้วนแตกต่างกัน แต่สัญญาณเหล่านี้อาจบ่งชี้ได้ถึงอาการเจ็บป่วยทางจิตใจที่ซ่อนอยู่ ได้แก่

• การนอนเปลี่ยนไป
• มีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องน้ำหนักและความอยากอาหาร
• อ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรง
• ความรู้สึกสิ้นหวัง หรือรู้สึกผิดและไร้ค่าอย่างรุนแรง
• ไม่มีสมาธิ
• มีความเครียดและความกังวลในระดับสูง
• หัวใจเต้นเร็วหรือหายใจสั้นๆ
• คลื่นไส้ ร่างกายสั่นเทา วิงเวียน
• รู้สึกหงุดหงิดได้ง่าย
• ปวดกล้ามเนื้อหรือปวดศีรษะ
• รู้สึกมีความสุขอย่างมาก หรือหงุดหงิดอย่างมาก
• โกรธเกรี้ยวอย่างรุนแรง
• การตัดสินใจผิดพลาดบกพร่อง และมีพฤติกรรมหุนหันพลันแล่น
• มีอาการไฮเปอร์คือการอยู่ไม่สุข ขาดสมาธิ ไขว้เขวง่าย

อาการที่กล่าวถึงนี้ยังไม่ครอบคลุม ทั้งอาการเสพติดและอาการของโรคทางจิตใจทั้งหมด  แต่หากอาการใดที่กล่าวถึงไปในเบื้องต้นนี้ ตรงกับการเปลี่ยนแปลงที่คุณพบได้ในตัวเองหรือคนที่คุณรัก ก็ควรต้องปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการประเมินและรับการรักษา

การใช้สารเสพติดและปัญหาสุขภาพจิต..อะไรเกิดก่อนกัน

การตอบคำถามว่า ปัญหาสุขภาพจิตนำไปสู่การเสพติด หรือการเสพติดทำให้เกิดปัญหาทางจิต ก็คงเหมือนการตอบคำถามว่า ไก่เกิดก่อนไข่หรือไข่เกิดก่อนไก่ เพราะทั้งปัญหาการเสพติดและปัญหาสุขภาพจิต เป็นสิ่งที่คาบเกี่ยวกันอย่างที่ไม่อาจจะแยกออกจากกันได้ง่ายนัก

การศึกษาชี้ว่าคนที่มีปัญหาอาการเจ็บป่วยทางจิต อาจพยายามที่จะใช้แอลกอฮอล์หรือยาเสพติด เพื่อเยียวยาอาการของตนเอง แต่ความพยายามในการรักษาตัวเองด้วยวิธีนี้สามารถทำให้ปัญหาทางจิตใจที่ต้องการจัดการนั้นเลวร้ายลงไปอีก และเป็นไปได้ว่าจะเปิดทางไปสู่อาการเจ็บป่วยทางจิตใจประเภทใหม่เพิ่มเข้ามาด้วย

สำหรับผู้ที่ยังไม่มีสัญญาณหรืออาการของปัญหาสุขภาพจิต การใช้สารเคมีก็สามารถเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของเซลล์สมอง ทำให้เกิดการเจ็บป่วยทางจิตใจได้ เช่น คนที่ใช้สารกระตุ้นในปริมาณสูงๆ อาจเกิดอาการโรคซึมเศร้า จากการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีในสมองที่เกิดมาจากยา ซึ่งอาจอยู่เป็นเวลาหลายเดือนหรืออาจจะเป็นปีๆ หลังจากหยุดใช้ยาแล้ว

การใช้สารเสพติดและโรคทางจิตใจจึงเป็นเสมือนวงจรอุบาทว์ ซึ่งองค์ประกอบหนึ่งนำไปสู่อีกองค์ประกอบหนึ่ง และในขณะเดียวกันก็เพิ่มความรุนแรงของอย่างแรกด้วย โดยที่ไม่อาจตอบได้ว่าอะไรมาก่อนกัน ซึ่งต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญในการรักษาโรคร่วมทำการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง

แล้วจะรักษาภาวะโรคร่วมได้อย่างไร

การเสพติดต้องการวิธีการบำบัดรักษาที่แตกต่างและหลากหลาย ทั้งการถอนพิษยา การบำบัดความคิดและพฤติกรรม และการเข้าร่วมกับกลุ่มบำบัด ขณะที่การรักษาโรคทางจิตใจ ก็อาจใช้ทั้งการให้คำปรึกษา (แบบเดี่ยวหรือแบบกลุ่ม) การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการใช้ชีวิต และการสนับสนุนจากเพื่อนและคนที่รัก ซึ่งในการรักษาภาวะโรคร่วมนั้น ต้องใช้วิธีการทั้งสองอย่างเพื่อรักษาทั้งภาวะเสพติดและปัญหาสุขภาพจิตในเวลาเดียวกัน ซึ่งจะเป็นประโยชน์และได้ผลอย่างมาก หากใช้ทีมนักบำบัดและผู้เชี่ยวชาญทีมเดียวกัน

การรักษาความผิดปกติแต่ละอย่างยังต้องการอีกสองสิ่งเพิ่มเติมนั่นก็คือ เวลาและความทุ่มเท การสร้างรูปแบบวิธีคิด การเรียนรู้ที่จะจัดการกับความเครียด รวมถึงการใช้ชีวิตที่ดีต่อสุขภาพขึ้นมาใหม่ ซึ่งไม่ใช่งานเล็กๆ แต่เป็นเรื่องที่ท้าทายมากในการละทิ้งพฤติกรรมเดิมที่ทำซ้ำๆ มาเป็นเวลานาน

การรักษาภาวะโรคร่วมที่ เดอะดอว์น เชียงใหม่

เดอะดอว์นมีทีมผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ในการรักษาโรคร่วม รวมถึงการดูแลแบบเฉพาะบุคคล และการดูแลช่วยเหลืออย่างสม่ำเสมอตลอด 24 ชั่วโมง และเรายังให้บริการในเรื่องต่อไปนี้ เพื่ออำนวยความสะดวกในการฟื้นฟูทั้งทางจิตใจและร่างกายให้แก่ผู้เข้ารับการบำบัด นั่นก็คือ

• สถานที่ฟื้นฟูแบบอยู่ประจำที่สะดวกสบาย สำหรับการบำบัดรักษาฟื้นฟูภาวะโรคร่วมอย่างไร้สิ่งรบกวน ทำให้คุณอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ผ่อนคลาย เอื้อต่อการเยียวยา
• วิธีการถอนพิษยาเสพติดที่มีประสิทธิภาพ และการติดตามกระบวนการถอนพิษยาอย่างเอาใจใส่ ระมัดระวัง เพื่อช่วยให้อาการของการถอนพิษยาอยู่ในระดับที่น้อยที่สุด
• การบำบัดทางจิต รวมถึงการบำบัดความคิดและพฤติกรรม (Cognitive Behavioural Therapy-CBT) เพื่อพัฒนารูปแบบการคิดของคุณ ช่วยคุณรับมือกับความเครียดและแรงกระตุ้นทันทีที่เกิดขึ้น
• กลุ่มสนับสนุนและการให้คำปรึกษาส่วนบุคคล เพื่อเสริมแรงในแง่บวกให้แก่พฤติกรรม เพื่อให้พร้อมรับมือกับทั้งการเสพติดและปัญหาสุขภาพจิตที่อาจจู่โจมเข้ามาอีก

นอกจากนี้เรายังมีการดูแลหลังการบำบัดรักษาโดยทีมนักจิตวิทยาคลินิก ที่จะคอยติดตามความก้าวหน้าของการรักษากับคุณและจะช่วยเป็นแรงสนับสนุนให้คุณเดินไปบนเส้นทางของการฟื้นฟูได้อย่างต่อเนื่อง หากคุณสนใจในการเข้ารับการบำบัดที่ศูนย์บำบัด เดอะดอว์น เชียงใหม่ ติดต่อแผนกแรกรับของเราวันนี้ เพื่อรับข้อมูลเกี่ยวกับขั้นตอนสู่การเข้ารับบำบัดที่ศูนย์ของเรา