เรียนรู้ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการดื่มเหล้าและความวิตกกังวลได้จากบทความนี้

ดื่มเหล้าคลายกังวล..หรือยิ่งดื่มยิ่งกังวล?

บ่อยครั้งที่คนเราใช้เครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพื่อบรรเทาความรู้สึกวิตกกังวล แต่การดื่มเหล้าช่วยลดความวิตกกังวลได้จริงๆหรือ คำตอบในทางวิทยาศาตร์ให้ภาพที่แตกต่างออกไปไกลลิบจากสิ่งที่หลายๆคนอาจเชื่อเกี่ยวกับการดื่มเหล้า

“คงต้องดื่มสักหน่อยแล้ว”

ไม่ว่าคุณจะพูดประโยคนี้แบบติดตลก หรือพูดอย่างจริงจัง โดยปกติแล้วคพูดนี้มักจะหลุดออกมาหลังจากต้องพบเจอกับความตึงเครียดบางอย่าง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องแย่ๆ ในวันทำงาน การรับมือกับลูกๆ ที่งอแงกวนทั้งวัน โทรศัพท์แจ้งข่าวร้ายที่ไม่คาดคิด หรืออาจจะเพียงแค่การเฝ้ารอผลลัพธ์อะไรบางอย่าง ทุกสถานการณ์สามารถกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกวิตกกังวลขึ้นมาได้ทั้งนั้น และก็รวมถึงความปรารถนาที่จะปัดเป่าความรู้สึกเหล่านี้ออกไปด้วย

ดังนั้น คุณก็เลยดื่มเหล้าสักแก้วหนึ่ง หรือสองแก้ว หรืออีกหลายๆ แก้ว ในตอนแรก แอลกอฮอล์ดูเหมือนจะได้ผลอย่างที่ต้องการ ทำให้คุณรู้สึกผ่อนคลายและใจเย็นลง แต่อีกหลายชั่วโมงหลังจากนั้น หรือเมื่อคุณตื่นขึ้นมาในตอนเช้า ความวิตกกังวลก็กลับมาอีก และอาจจะแย่ยิ่งกว่าเดิม หากคุณสงสัยว่าทำไมการดื่มกลับทำให้คุณรู้สึกเครียดยิ่งกว่าเดิม โดยเฉพาะในวันถัดมา สิ่งสำคัญก็คือต้องเข้าใจให้ดีถึงความเชื่อมโยงระหว่างแอลกอฮอล์และความวิตกกังวล — ซึ่งคุณอาจเข้าใจผิดมาตลอด

รู้จักกับความวิตกกังวลและโรควิตกกังวล

ความวิตกกังวลเป็นอารมณ์อย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นเพื่อตอบสนองกับความเครียดที่เกิดขึ้น และสามารถส่งผลให้เกิดอาการหลายอย่างทางร่างกายได้ เช่น

  • เหงื่อออก
  • ชีพจรเต้นเร็ว
  • คลื่นไส้หรือ มีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร
  • หายใจหอบถี่
  • ปวดศีรษะหรือมีอาการปวดอื่นๆ ที่อธิบายไม่ได้
  • ร่างกายสั่นเทา
  • มีปัญหาการนอน

ความวิตกกังวลอาจเป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นชั่วคราวต่อเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่ง หรืออาจเป็นอาการที่เกิดขึ้นต่อเนื่องและยาวนานจนกลายเป็นปัญหาสุขภาพจิตได้ คนที่เป็นโรควิตกกังวล (Anxiety Disorder) ประเภทใดประเภทหนึ่งอาจรู้สึกตระหนกหรือหงุดหงิดเกือบตลอดเวลา เกิดอาการแพนิคแอทแทค (Panic attacks) หรืออาการตื่นตระหนกอย่างกะทันหัน หรือมีความกลัวหรือวิตกเป็นอย่างมากต่อเหตุการณ์ที่ดูเหมือนจะเป็นเหตุการณ์ปกติทั่วไป

โรควิตกกังวลเป็นหนึ่งในห้าของปัญหาสุขภาพจิตที่พบได้บ่อยที่สุดในประเทศไทย โดยเมื่อปี 2561 กรมสุขภาพจิตคาดว่ามีผู้ป่วยโรควิตกกังวลไม่น้อยกว่า 140,000 คน หากในปัจจุบัน เนื่องจากภาวะโรคระบาดโควิด-19 ตัวเลขของผู้ป่วยโรควิตกกังวลอาจมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นได้ เนื่องจากความเครียดที่เพิ่มมากขึ้น 

แอลกอฮอล์และความวิตกกังวล…มีปฏิสัมพันธ์กันอย่างไร

โดยทั่วไปคนเรามักคิดกันว่า แอลกอฮอล์ช่วยในเรื่องของการคลายเครียด จึงไม่น่าแปลกใจที่คนจำนวนมากจะหันไปหาเหล้าในยามเครียดหรือวิตกกังวล แต่ความจริงก็คือ แอลกอฮอล์ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีหลายอย่างในสมอง ซึ่งส่งผลในทางตรงกันข้าม และเป็นเหตุผลที่ทำให้ความรู้สึกดีๆ กลับกลายเป็นความรู้สึกวิตก และกระวนกระวายใจมากยิ่งขึ้นไปอีกหลังการดื่ม และนี่คือสิ่งที่เหล้าส่งผลกับคุณ

  • แอลกอฮอล์กับวงจรการนอนหลับ

หลายคนเรียกเหล้าว่าเป็น “ยานอนหลับ” ซึ่งก็มีเหตุผลอยู่เหมือนกัน ถ้านึกถึงเวลาล้มตัวลงนอนหลังจากดื่มเหล้าแล้วก็ผล็อยหลับไปได้อย่างง่ายดาย ทำให้เรามักเชื่อมโยงการดื่มเหล้ากับการนอนหลับ แต่ผลจากการวิจัยแสดงให้เห็นว่า แอลกอฮอล์อาจทำให้เราหลับได้อย่างรวดเร็วและหลับสนิทได้ในช่วงระยะเวลาหนึ่งก็จริง แต่มันกลับรบกวนช่วงเวลานอนหลับที่เรียกว่าช่วง REM (Rapid Eye Movement Sleep) หรือช่วงหลับลึก ซึ่งเป็นช่วงการนอนที่ช่วยในการฟื้นฟูร่างกายได้มากที่สุด และการนอนที่ขาดช่วง REM จะทำให้คุณตื่นมาด้วยความรู้สึกง่วงซึมและไม่มีสมาธิในวันถัดมา

การนอนไม่เพียงพอเป็นปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งที่ส่งผลต่ออาการวิตกกังวล ลองนึกถึงอารมณ์ของคุณเวลาที่นอนหลับไม่เพียงพอกันดู และยิ่งคุณดื่มมากเท่าไหร่ คุณก็จะมีช่วงหลับลึกน้อยลง ทำให้คุณยิ่งรู้สึกหงุดหงิดและกระวนกระวายในวันถัดมา

  • แอลกอฮอล์กับสารสื่อประสาท

ความรู้สึกมึนเมามาจากผลของแอลกอฮอล์ ที่มีต่อสารสื่อประสาทหลายชนิดในสมองของเรา โดยหลักๆ ก็คือแอลกอฮอล์จะทำให้สารเซโรโทนินในสมองเพิ่มขึ้น เซโรโทนินเป็นสารเคมีที่ทำให้รู้สึกดีและผ่อนคลาย และในขณะเดียวกันก็ทำให้ GABA หรือ Gamma-aminobutyric Acid ลดลง สารสื่อประสาทชนิดนี้รับผิดชอบต่อการหมดความยับยั้งชั่งใจ ซึ่งบ่อยครั้งเกิดขึ้นหลังจากดื่มไปสองสามแก้ว เมื่อฤทธิ์แอลกอฮอล์หายไป ระดับของสารเคมีเหล่านี้จะเริ่มกลับคืนสู่ปกติ แต่การที่เซโรโทนินลดลงอย่างกะทันหันสามารถส่งผลในแง่ลบต่ออารมณ์ของคุณได้ และการเพิ่มขึ้นของ GABA กลับขึ้นมาตามเดิม ก็สามารถทำให้คุณรู้สึกเครียดหรือกระวนกระวายได้

  • แอลกอฮอล์และอาการเมาค้าง

คุณกำลังรู้สึกว่าหัวหมุน หัวใจเต้นแรง เหงื่อออก และคลื่นไส้ นี่เป็นเพราะอาการเมาค้าง หรือเนื่องจากคุณกำลังถูกจู่โจมด้วยอาการวิตกกังวลกันแน่ นี่อาจเป็นคำถามที่เกิดขึ้นเมื่อคุณต่อสู้กับผลในแง่ลบจากความรื่นเริงเมื่อคืน และหากคุณมีแนวโน้มที่จะรู้สึกวิตกกังวลอยู่แล้ว คุณก็จะยิ่งรู้สึกเช่นนั้นมากขึ้นหลังการดื่ม

คิดใหม่ทำใหม่…บอกลาการดื่มเพื่อลืมความวิตกกังวลของคุณ

หากวิธีการที่คุณเลือกเพื่อคลายเครียดคือการดื่มเหล้า คุณก็กำลังทำให้ร่างกายตัวเองพึ่งพาแอลกอฮอล์เพื่อการผ่อนคลาย ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว การดื่มเหล้าทำให้คุณรู้สึกเครียดและเป็นกังวลมากยิ่งขึ้น และยิ่งนานไป คุณก็จะต้องใช้แอลกอฮอล์มากขึ้นกว่าเดิม เพื่อที่จะให้ได้การผ่อนคลายเท่าเดิม ดังนั้น แทนการทิ้งความเครียดลงขวด ลองหันใช้เทคนิคง่ายๆ ต่อไปนี้ เพื่อทำให้ตัวเองรู้สึกผ่อนคลายและระงับความวิตกกังวล

  • กินอะไรสักหน่อย การที่น้ำตาลในเลือดต่ำอาจทำให้คุณรู้สึกกระสับกระส่ายและหงุดหงิดได้ง่าย ดังนั้น แทนการดื่มค็อกเทล ลองกินอาหารที่ย่อยง่ายๆ แล้วตามด้วยอาหารที่ดีต่อสุขภาพซึ่งเน้นที่โปรตีนเป็นหลัก
  • ฝึกหายใจ มีวิธีการฝึกหายใจหลายอย่าง แต่วิธีการหนึ่งที่ได้ผลดีและทำได้ง่ายๆ ก็คือ วิธีการหายใจแบบ 3-4-5 ซึ่งได้แก่การหายใจเข้าลึกๆ 3 วินาที กลั้นหายใจไว้ 4 วินาที แล้วก็หายใจออก 5 วินาที การหายใจแบบนี้สามารถช่วยลดการตอบสนองต่อความเครียดของร่างกายได้
  • ออกไปเดินเล่น หากคุณสามารถออกไปข้างนอกได้ การออกไปเดินอย่างกระฉับกระเฉงหรือเดินเร็วๆ สักพักหนึ่ง สามารถช่วยผ่อนคลายความเครียดได้แบบเดียวกับการออกกำลังกาย และการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมรอบตัวชั่วคราว ก็ช่วยเบี่ยงเบนจากสิ่งที่ทำให้เรารู้สึกเครียดได้
  • ดื่มน้ำ อาการขาดน้ำอาจทำให้ความรู้สึกวิตกกังวลเพิ่มมากขึ้นได้ ดังนั้น แทนการดื่มกาแฟหรือดื่มเบียร์ ลองดื่มน้ำแก้วใหญ่ๆ สักแก้วเพื่อเติมน้ำให้ร่างกายดีกว่า 
  • ช่วยฝึกสมองของคุณเสียใหม่ ตอนนี้สมองของคุณถูกทำให้เชื่อว่าแอลกอฮอล์เป็นเสมือน “ยา” ที่ต้องใช้เพื่อการคลายเครียด ถึงแม้จะไม่ใช่สิ่งที่ได้ผลจริงๆ ก็ตาม การเปลี่ยนนิสัยนี้จะสร้างเส้นทางใหม่ในสมองที่จะนำไปสู่การเลือกสิ่งที่ดีต่อสุขภาพมากกว่า
  • ช่วยค้นหาวิธีที่ดีกว่าในการรับมือ หากการดื่มเป็นตัวเลือกที่คุณใช้เป็นประจำเพื่อคลายเครียด คุณก็อาจไม่เคยค้นหาวิธีการอื่นๆ มาก่อน แต่มันมีกลไกการรับมือที่มีประสิทธิภาพ และไม่ทำให้คุณรู้สึกแย่มากๆ ในวันถัดไปอีกหลายอย่าง ในระยะยาว คุณอาจต้องการแผนการที่มีรายละเอียดเพิ่มขึ้น เพื่อที่จะแยกแยะและปรับเปลี่ยนการรับมือของคุณเสียใหม่ และยุติการดื่มเหล้า “แค่แก้วสองแก้ว” ที่อาจทำให้เกิดปัญหาตามมา และนี่ก็คือสิ่งที่คุณจะได้รับจากการเปลี่ยนวิธีคิดใหม่เกี่ยวกับการดื่มเหล้าของคุณ 
  • ได้เจาะลึกลงไปยังรากเหง้าของความวิตกกังวลของคุณ การดื่มไม่ช่วยให้คุณค้นพบว่าอะไรที่ทำให้คุณรู้สึกเป็นกังวลอย่างแท้จริง การเอาแอลกอฮอล์ออกไปจากโจทย์นี้ และเผชิญหน้ากับสิ่งที่รบกวนคุณจริงๆ คุณจะมีโอกาสจัดการกับความวิตกกังวลและเอาชนะมันได้

การยุติการดื่มอาจเป็นเรื่องยากกว่าที่คุณคิด หากคุณมีการดื่มในปริมาณมากและเป็นเวลานาน การถอนพิษสุราภายใต้การดูแลจากผู้เชี่ยวชาญ จึงเป็นตัวเลือกที่ปลอดภัย 

คุณอาจพบว่าความช่วยเหลือจากมืออาชีพสามารถช่วยคุณได้ ในการเปลี่ยนจากการดื่มเหล้าเพื่อรับมือกับความเครียดมาเป็นการใช้วิธีอื่น ด้วยตัวเลือกในการบำบัดหลายอย่างที่สามารถช่วยคุณให้ประสบความสำเร็จในการรับมือ รวมถึงการแยกแยะและจัดการกับแหล่งที่มาของความวิตกกังวลของคุณ

เรียนรู้การมีชีวิตที่ดีขึ้น โดยไม่พึงพาการดื่มสุรากับเดอะดอว์น

หลุดพ้นจากการพึ่งพาการดื่มสุราเพื่อบรรเทาความวิตกกังวล และค้นหาต้นตอเบื้องลึกของอาการ ที่จะนำไปการแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตระยะยาวที่ ศูนย์บำบัดเหล้า เดอะดอว์น

ที่ศูนย์บำบัดเหล้า เดอะดอว์น เชียงใหม่ ผู้เชี่ยวชาญของเราเข้าใจดีถึงแรงกดดันและความเครียดต่างๆ ในชีวิต ที่กระตุ้นให้เกิดความวิตกกังวลซึ่งสามารถทำให้คุณหันไปพึ่งพาเหล้า 

วิธีการรักษาแบบองค์รวมที่เดอะดอว์น ทีมงานนักจิตบำบัดจะช่วยคุณในการสำรวจและรับมือกับรากเหง้าของความวิตกกังวลและการดื่มเหล้าของคุณ พร้อมกับมอบเทคนิคการรับมือที่หลากหลาย นอกเหนือจากวิธีการจิตบำบัดสมัยใหม่ที่มีประสิทธิภาพ เรายังมีกิจกรรมพัฒนาสุขภาวะแบบองค์รวม อย่างเช่น โยคะ การทำสมาธิ ศิลปะบำบัด และการออกกำลังกาย เพื่อให้คุณค้นหาวิธีที่เหมาะสำหรับคุณในการจัดการกับความเครียด และฟื้นฟูสุขภาพขึ้นมาใหม่

โทรหาเราวันนี้ หากคุณสนใจเข้ารับการบำบัดแบบอยู่ประจำ ที่เดอะดอว์น ให้เราช่วยคุณหรือคนที่คุณรักผ่อนคลายความเครียด จัดการกับความวิตกกังวล และปัญหาการดื่มได้อย่างแท้จริง

ประกาศ

ณ ปัจจุบัน ศูนย์ของเรา ได้ยุติการให้บริการบำบัดภาคภาษาไทย

เดอะดอว์นขอขอบคุณทุกความไว้วางใจมา ณ ที่นี้

ให้เราช่วยคุณเริ่มต้นการเดินทางสู่สุขภาวะที่ดีตั้งแต่วันนี้

โทร: 083 204 8384